België heeft een uitstekende positie in de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. ‘Om die leidende rol te blijven spelen, moeten we ook focussen op innovatie in de productie van geneesmiddelen,' volgens professor Thomas De Beer. Met de CESPE Innovatie Accelerator biedt de UGent een antwoord op de nood aan top onderzoeksinfrastructuur voor innovatie in farmaceutische productietechnologie. Dat is nodig om de leidende positie van België op vlak van onderzoek naar geneesmiddelenontwikkeling verder te verankeren én de productie ervan in onze regio te garanderen. Ook Staatssecretaris voor Relance en Strategische investeringen Thomas Dermine steunt de Gentse plannen voor innovatie in farmaceutische productietechnologie.

Al van bij de start van de coronacrisis speelt de Belgische biotech- en biofarmasector een sleutelrol in de wereldwijde strijd tegen de pandemie. Een momentum om van deze industrie een speerpunt te maken in de economische relance van ons land. Zo zijn er in de sector de afgelopen tien jaar al 10.000 nieuwe jobs bijgekomen en bedrijven hebben in die periode 5,5 miljard euro geïnvesteerd in de vernieuwing van hun productie-installaties. Met een doeltreffend beleidskader kunnen we in België nog meer geavanceerde biotechnologische productiecapaciteit uitbouwen. Zo kan de sector uitgroeien tot een industrie van de toekomst met de nodige jobkansen voor technisch, digitaal en wetenschappelijk talent. De unieke onderzoeksinfrastructuur van de Gentse CESPE Innovatie-Accelerator werd daarbij genoemd als gamechanger voor de farmaceutische industrie in Vlaanderen. Dat was de boodschap op het jaarevent van bio.be/essenscia, de Belgische federatie van bedrijven actief in biotechnologie en life sciences, met Thomas Dermine, staatssecretaris voor Relance en Strategische Investeringen, als centrale gast.

Sinds het uitbreken van de coronacrisis heeft de hele wereld zijn ogen gericht op de vaccins, therapieën en innovaties van de Belgische farma en biotech. Ons land kent dan ook een lange en rijke geschiedenis in geneesmiddelenontwikkeling en biotechnologie waarbij het unieke ecosysteem van universiteiten, onderzoekscentra, ziekenhuizen, spin-offs en start-ups, kmo’s en internationale spelers blijft groeien. De tien grootste (bio)farmabedrijven ter wereld hebben allemaal een vestiging in België – sommige zelfs al meer dan 50 jaar – en dit in alle schakels van de waardeketen, of het nu gaat om onderzoek, productie of logistiek.

10.000 jobs erbij op 10 jaar

Dat vertaalt zich ook in de cijfers. In 2020 telde de sector meer dan 35.000 medewerkers. Dat zijn er 10.000 meer dan tien jaar geleden. Vorig jaar was de export van farma- en biotechproducten goed voor 53 miljard euro en bedroegen de uitgaven in onderzoek en ontwikkeling meer dan 5 miljard euro. Beide cijfers zijn quasi verdubbeld het voorbije decennium.

Die groei zet zich nu door in talrijke recente investeringsprojecten die extra jobs creëren: van uitbreidingen van de productiecapaciteit voor vaccins, onder andere voor coronavaccins, innovatieve cel- en gentherapieën en de nieuwste bioproductietechnologieën tot vernieuwingen op het vlak van digitalisering en duurzaamheid, zoals het hergebruik van gezuiverd afvalwater en de verhoging van de energie-efficiëntie. De voorbije tien jaar heeft de sector zo al 5,5 miljard euro geïnvesteerd in de biotech- en biofarmaproductie van morgen. Thomas Dermine, staatssecretaris voor Relance en Strategische Investeringen: “Het relanceplan zet sterk in op onderzoeks- en innovatieprojecten, zoals de Bio Base Europe Pilot Plant en de CESPE innovatie-accelerator in Gent, die sterk bijdragen aan de Belgische excellentie op het vlak van biotech-en farmaproductie.”

Thomas Dermine, staatssecretaris voor Relance en Strategische Investeringen: “Het relanceplan zet sterk in op onderzoeks- en innovatieprojecten, zoals de Bio Base Europe Pilot Plant en de CESPE innovatie-accelerator in Gent, die sterk bijdragen aan de Belgische excellentie op het vlak van biotech-en farmaproductie.”

Unieke onderzoeksinfrastructuur

Met de CESPE Innovatie Accelerator zet ook de UGent sterk in op de biotech- en biofarmaproductie van morgen. ‘Als je kijkt naar de farmaceutische productie-innovatie van de laatste decennia, heeft deze de snelheid van geneesmiddelontwikkeling niet gevolgd. Innovatie in de farma-sector focust in eerste instantie op de ontwikkeling van medicijnen. Maar de toenemende complexiteit van geneesmiddelen en hun bevoorradingsnoden vergt ook innovatie in productietechnologie,’ vertelt professor Thomas De Beer. Hij is directeur van CESPE, het Centre of Excellence for Sustainable Pharmaceutical Engineering & Manufacturing aan de UGent, dat aan de basis ligt van de nieuwe innovatie accelerator voor productietechnologie in de farmasector.

"Innovatie in de farma-sector focust in eerste instantie op de ontwikkeling van medicijnen. Maar de toenemende complexiteit van geneesmiddelen en hun bevoorradingsnoden vergt ook innovatie in productietechnologie." Professor Thomas De Beer

‘In tegenstelling tot andere sectoren in de maakindustrie worden farmaceutische producten vaak ontwikkeld voor het duidelijk is hoe ze op grote schaal op een competitieve, duurzame en flexibele manier geproduceerd kunnen worden. Door de ontwikkeling van een geneesmiddel in een vroeg stadium te koppelen aan de ontwikkeling van het productieproces verkort je de doorlooptijd,’ verduidelijkt professor De Beer. ‘Ook de Corona-pandemie heeft de nood aan wendbare productietechnologieën versterkt. Denk maar aan de toelevering van intermediaire stoffen bij een abrupt stijgende vraag of lokale productie van kritische medicijnen, en de bijbehorende koude keten distributie bij -80°C van bepaalde vaccins. Daar zijn nieuwe technologieën voor nodig en die zullen we onderzoeken en ontwikkelen in het nieuwe CESPE-centrum, in samenwerking met de industrie,’ vermeldt Wouter De Soete, manager van CESPE aan de UGent.

De CESPE Innovatie Accelerator zal zowel cleanrooms, labo- en kantoorruimte als een (bio)pharmtech incubator omvatten. ‘Die combinatie in onderzoeksinfrastructuur op vlak van productie-innovatie is uniek in België. Hiermee maken we niet alleen voor academisch onderzoek, maar ook voor de industrie een gigantisch verschil,’ benadrukt professor De Beer. ‘Het hoofddoel van CESPE is om dé leading innovatiehub in Europa te zijn voor end-to-end farmaceutische productie van de geneesmiddelen van morgen,’ volgens Wouter De Soete. ‘Dat wil zeggen dat we de volledige productieketen van medicijnen onder de loep nemen, van ontwikkeling tot de bevoorrading ervan op de markt, en onderzoeken hoe we die zo goed mogelijk kunnen modelleren en optimaliseren. Hiervoor moeten we een beroep doen op verschillende expertises. Denk maar aan experts op vlak van big data, AI, automatisatie en robotisering, energie-efficiënt produceren, …’ Volgens De Soete wordt het centrum in Zwijnaarde alvast een game changer voor de farmaceutische industrie in Vlaanderen, die bovendien voor heel wat jobs zal zorgen.

Meer info

• Thomas De Beer, thomas.debeer@ugent.be
• Wouter De Soete, wouter.desoete@ugent.be
• www.cespe.be